segunda-feira, 9 de janeiro de 2023

TRADUÇÕES PARA ALIMENTOS EM KARIRI-XOCÓ


1) Milho

Kx.: pû, masichí, madhikí


2) Feijão

Kx.: ginhé, genhé


Kx.: krú (ramâtê e ablaut de ko 'caroço')


3) Abóbora

Kx.: erumú


Kx.: suyân'hekú (literalmente 'fruta grande laranja')


4) Mandioca/Macaxeira

Kx.: muykhú 


5) Pepino

Kx.: wânbú (composto entre wân 'perna' + bú 'cabaça')


6) Maxixe

Kx.: wânbúmú (composto entre wânbú 'pepino' + mú 'curto')


7) Quiabo

Kx.: bathíârã (composto entre bathí 'estrela' + ârã 'verde')


8) Arroz

Kx.: âgú (composto entre â 'semente, fruto' + gú 'arroz', derivado de kú 'branco')


9) Café (bebida)

Kx.: kruytsó (composto entre kruy 'bebida', nominalização de kru 'beber' + tsó 'preto', da raiz reduplicada kotsó, lit.: 'bebida preta')


10) Café (grãos)

Kx.: krú kruytsó (lit.: 'feijão de café)


11) Cebola

Kx.: mikâ (composto entre mi 'comida' + kâ 'chorar' de ânkâ)


12) Alho

Kx.: mikâ bupí (frase composta de mikâ 'cebola' + bú 'classificador geral' + pí 'pequeno'


13) Cominho (em forma de semente)

Kx.: âindí (composto entre â 'semente, fruto' + indi 'Índia'


14) Cominho (em forma de pó)

Kx.: kíindí (composto entre kí 'farinha, pó' + indi 'Índia')


15) Batata/Inhame

Kx.: mû (derivado de um ablaut da palavra mi 'comida', termo genérico para batatas, batatas-doces e inhames)


16) Mamão

Kx.: makruyân (composto de makru 'mamar', em si um composto entre ma 'seio' e kru 'beber' + yân 'grande', tradução direta da palavra portuguesa)



Autor da matéria: Ari Loussant



Nenhum comentário: